Dompelpompen: de werkpaarden in de afvalwatersector

Meestal wordt een dompelpomp ondergedompeld in een schacht of in een bassin geïnstalleerd. Daarbij wordt deze door de kabel- of beugelgeleiding zo gepositioneerd, dat de uitgang van de pomp zich boven het uiteinde van de leiding bevindt, waardoor het water naar de volgende fase wordt geleid. De doorgaans onder op de pomp geplaatste zuigaansluiting zuigt het omringende water direct aan. Tijdens het bedrijf bevindt de pomp zich gewoonlijk in de buurt van de schachtbodem. Bij een blokkering of onderhoudswerkzaamheden kan de pomp bij stilstand boven het wateroppervlak worden gehesen. Aangezien ruw, onbehandeld, huishoudelijk of industrieel afvalwater vaak verschillende vaste of vezelstoffen bevat (doekjes, hout, allerlei soorten plastic, landbouwafval, enz.), is het verwijderen van pompblokkeringen zowel een onaangename als frequente maatregel in zuiveringsinstallaties.

De belangrijkste kostencomponenten zijn de personeelskosten, d.w.z. de tijd die nodig is voor de installatie, het verhelpen van verstoppingen en het onderhoud van de pomp. Op de tweede plaats komen de stroomkosten, gevolgd door servicekosten – voor reparaties en vervanging van versleten of beschadigde onderdelen. Gezien over de totale levensduur van de pomp, vormen de aanschafkosten van de pomp slechts 5% van de totale kosten.

Wat betekent dit? Om de kosten te minimaliseren, is het van essentieel belang dat we:

De dompelpompen kunnen weliswaar bij verstopping uit het water worden gehesen, maar is dit een niet-productieve handeling die vermeden moet worden door een uitrusting te kiezen die korte metten maakt met de meeste vaste en vezelstoffen in de afvalwaterstroom zonder de pomp te blokkeren of te verstoppen. Het blokkeringsrisico kan door de keuze van een grote vrije kogeldoorlaat worden verminderd. (De 'vrije kogeldoorlaat' is de maximale diameter van een vast kogelvormig voorwerp dat door de pomp kan worden verpompt zonder dat het blijft steken). Om verstopping door vezelstoffen (doekjes, slierten, plastic, afval enz.) te beperken, bieden de pompfabrikanten een verscheidenheid aan verstoppingsvrije waaiers aan. Hiertoe behoren waaiers met geïntegreerde vuilversnijders die lange stukken vezelmateriaal in de afvalwaterstroom kunnen versnijden, vrijstroomwaaiers die door een lagedrukwervel in de inlaat te produceren water in de pomp aanzuigen, en schroefwaaiers met contouren die speciaal zijn ontworpen om te voorkomen dat vezelstoffen blijven steken. Elk van deze uitvoeringen heeft zijn sterke en zwakke punten. De beste oplossing voor een specifieke toepassing is afhankelijk van een nauwkeurige analyse van de inhoud van het afvalwatermengsel.

De nieuwe generatie afvalwaterpompen: in combinatie met de verstoppingsvrije waaiers en de hoogefficiënte KSB-motoren bieden de series Amarex KRT en Sewatec een nog beter totaal rendement.

Aangezien de energiekosten een aanzienlijk deel van de totale bedrijfskosten van een pomp uitmaken, is het zinvol om de mogelijkheden voor verbetering van de energie-efficiëntie te overwegen. Daarbij is het altijd goed om de werking van de pomp aan de eisen van de installatie aan te passen, zodat de pomp doorgaans met of nagenoeg met het beste rendement werkt. Daarbij moet echter worden opgemerkt dat een exacte afstemming in zuiveringsinstallaties lastig is, aangezien de eigenschappen van de installaties door de toenemende afzettingen aan de binnenkant van de leidingen in de loop van de tijd veranderen.

Een andere manier om de energie-efficiëntie te verhogen, is de keuze van de juiste waaieruitvoering. Schroefwaaiers kunnen hogere capaciteiten bereiken dan versnijdende waaiers of de vrijstroomwaaiers. In gevallen waarin extra verstoppingsvrijheid niet nodig is, zijn schroefwaaiers een goede keuze.

Naast mogelijke verstoppingen of blokkeringen staan dompelpompen ook voor andere uitdagingen. In de waaier ingesloten materiaal kan tot compensatieproblemen leiden, ook als het de pomp niet volledig verstopt. Dit kan trillingen en extra slijtage van de afdichtingen en lagers veroorzaken. Als de lagers na revisie niet goed zijn uitgelijnd, kan dit ook leiden tot een onrustige loop. Een pomp met bijzonder robuuste lagers en constructieve details, die ertoe bijdragen dat lagers en afdichtingen goed uitgelijnd zijn, gaat langer mee.

Het binnendringen van water in de motorruimte kan ook ernstige schade aan dompelpompen veroorzaken. Lekkages kunnen voorbij de asafdichtingen of door de ingang van de stroomkabel optreden. Sommige pompen, met name grotere exemplaren, zijn uitgerust met vochtsensoren die de exploitant waarschuwen bij lekkage. Door de bouw van kabelingangen en afdichtingen die de mogelijkheid van lekken naar de motorruimte volledig uitsluiten, is dit probleem echter opgelost voordat het zich voordoet!